Bouw uw kritisch denkvermogen op in 7 stappen (met voorbeelden)

Foto van bijdrager Julia MartinsJulia Martins
20 januari 2024
9 min. leestijd
facebookx-twitterlinkedin
Zie sjabloon

Overzicht

Kritisch denken is, wel, kritisch. Door deze vaardigheden te ontwikkelen, verbetert u uw vermogen om informatie te analyseren en tot de best mogelijke beslissing te komen. In dit artikel behandelen we de grondbeginselen van kritisch denken, en de zeven stappen die u kunt gebruiken om het volledige proces van kritisch denken toe te passen. 

Kritisch denken komt voort uit het stellen van de juiste vragen om tot de best mogelijke conclusie te komen. Sterke kritische denkers analyseren informatie vanuit verschillende gezichtspunten om de beste handelwijze te bepalen.

Maak u geen zorgen als u denkt dat u niet over een sterk kritisch denkvermogen beschikt. In dit artikel helpen wij u een basis te leggen voor kritisch denken, zodat u kunt absorberen, analyseren en weloverwogen beslissingen kunt nemen. 

Wat is kritisch denken? 

Kritisch denken is het vermogen om informatie te verzamelen en te analyseren om tot een conclusie te komen. Kritisch kunnen denken is in vrijwel elke bedrijfstak van belang en kan in een groot aantal functies worden toegepast. Kritisch denken is namelijk niet vakspecifiek - het is uw vermogen om informatie, gegevens, statistieken en andere details te analyseren om tot een bevredigende oplossing te komen. 

Door uw kritisch denkvermogen te ontwikkelen verbetert u uw probleemoplossend vermogen, versterkt u uw datagedreven besluitvaardigheid, en krijgt u een methodologie om complexe problemen aan te pakken. Goede kritische denkers kunnen goed tegen ambiguïteit en zijn bereid hun hypotheses in twijfel te trekken om tot de beste conclusies te komen.

Top 8 kritische denkvaardigheden

Zoals de meeste zachte vaardigheden, is kritisch denken niet iets waarvoor u een cursus kunt volgen. Deze vaardigheid bestaat veeleer uit een verscheidenheid van intermenselijke en analytische vaardigheden. Bij het ontwikkelen van kritisch denken gaat het er meer om dat u ruimdenkendheid leert omarmen en analytisch denken in uw probleemstelling inbrengt. 

In willekeurige volgorde zijn de acht belangrijkste vaardigheden van kritisch denken:

  1. Analytisch denken: Onderdeel van kritisch denken is het evalueren van gegevens uit meerdere bronnen om tot de beste conclusies te komen. Analytisch denken stelt mensen in staat vooroordelen te verwerpen en ernaar te streven informatie te verzamelen en te consumeren om tot de beste conclusie te komen. 

  2. Ruimdenkendheid: Deze vaardigheid in kritisch denken helpt u informatie te analyseren en te verwerken om tot een onbevooroordeelde conclusie te komen. Een deel van het kritisch denken bestaat erin uw persoonlijke vooroordelen te laten varen en tot een conclusie te komen op grond van alle informatie. 

  3. Problemen oplossen: Omdat kritisch denken de nadruk legt op het komen tot de beste conclusie op basis van alle beschikbare informatie, is het een essentieel onderdeel van het oplossen van problemen. Als u het goed gebruikt, helpt kritisch denken u bij het oplossen van elk probleem - van een uitdaging op de werkplaats tot moeilijkheden in het dagelijks leven. 

  4. Zelfregulering: Zelfregulering verwijst naar het vermogen om uw gedachten te reguleren en persoonlijke vooroordelen opzij te zetten om tot de beste conclusie te komen. Om een doeltreffend kritisch denker te zijn, moet u de informatie die u hebt en de beslissingen die u voorstaat in twijfel trekken - alleen dan kunt u tot de beste conclusie komen. 

  5. Observatie: Met observatie-vaardigheden kunnen kritische denkers op zoek gaan naar dingen die verder gaan dan de nominale waarde. Om een kritisch denker te zijn moet u meerdere gezichtspunten omarmen, en u kunt observatievaardigheden gebruiken om potentiële problemen op te sporen.

  6. Interpretatie: Niet alle gegevens zijn gelijk - en kritische denkers weten dat. Naast het verzamelen van informatie is het belangrijk te evalueren welke informatie belangrijk en relevant is voor uw situatie. Op die manier kunt u de beste conclusies trekken uit de gegevens die u hebt verzameld. 

  7. Evaluatie: Wanneer u een moeilijke vraag probeert te beantwoorden, is er zelden een voor de hand liggend antwoord. Ook al wordt bij kritisch denken de nadruk gelegd op het opzij zetten van uw vooroordelen, moet u toch met vertrouwen een beslissing kunnen nemen op basis van de gegevens waarover u beschikt. 

  8. Communicatie: Als er eenmaal een beslissing is genomen, moet u die beslissing ook met de andere betrokkenen delen. Effectieve communicatie op de werkplaats houdt in dat u bewijzen aandraagt en uw conclusie ondersteunt - vooral als er verschillende mogelijke oplossingen zijn. 

Verbeter de teamcommunicatie met Asana

7 stappen naar kritisch denken

Kritisch denken is een vaardigheid die u kunt ontwikkelen door deze zeven stappen te volgen. De zeven stappen van kritisch denken helpen u om een probleem vanuit de juiste invalshoek te benaderen, elk alternatief te overwegen, en tot een onbevooroordeelde conclusie te komen.

Lees: Convergent vs. divergent denken: Het juiste evenwicht vinden

Eerst de dingen op een rijtje: Wanneer moet u het kritisch denkproces in 7 stappen gebruiken?

Er komt heel wat kijken bij een volledig kritisch denkproces, en niet elke beslissing hoeft zo doordacht te zijn. Soms is het voldoende om vooroordelen opzij te zetten en een proces logisch te benaderen. In andere, meer ingewikkelde gevallen is het best om het volledige proces van kritisch denken te doorlopen om de ideale uitkomst te bepalen. 

Het kritisch denkproces in zeven stappen is nuttig voor complexe beslissingen op gebieden waarmee u minder vertrouwd bent. Een andere mogelijkheid is dat de zeven stappen van kritisch denken u helpen een probleem waarmee u vertrouwd bent vanuit een andere invalshoek te bekijken, zonder vooroordelen. 

Als u een minder ingewikkelde beslissing moet nemen, overweeg dan een andere probleemoplossingsstrategie. Beslissingsmatrices zijn een uitstekende manier om uit verschillende keuzes de beste optie te kiezen. Zie ons artikel over 7 stappen om een beslissingsmatrix te maken.

1. Identificeer het probleem

Voordat u die kritische denkvaardigheden aan het werk zet, moet u eerst het probleem dat u gaat oplossen identificeren. Deze stap houdt in dat u het probleem vanuit een paar verschillende perspectieven bekijkt en vragen stelt als: 

  • Wat gebeurt er? 

  • Waarom gebeurt dit? 

  • Welke veronderstellingen maak ik? 

  • Hoe denk ik op het eerste gezicht dat we dit probleem kunnen oplossen? 

Een groot deel van het ontwikkelen van uw kritisch denkvermogen is leren hoe u tot onbevooroordeelde conclusies kunt komen. Om dat te kunnen doen, moet u eerst de vooroordelen erkennen die u op dat ogenblik hebt. Denkt iemand in uw team het antwoord te weten? Maakt u veronderstellingen die niet noodzakelijk waar zijn? Het identificeren van deze details helpt u later in het proces. 

2. Onderzoek

Op dit punt hebt u waarschijnlijk een algemeen idee van het probleem - maar om de beste oplossing te vinden, moet u dieper graven. 

Verzamel tijdens het onderzoeksproces informatie over het probleem, zoals gegevens, statistieken, historische projectinformatie, inbreng van het team, en meer. Zorg ervoor dat u informatie uit verschillende bronnen verzamelt, vooral als die bronnen ingaan tegen uw persoonlijke ideeën over wat het probleem is of hoe het opgelost moet worden.

Het verzamelen van gevarieerde informatie is essentieel voor uw vermogen om het kritisch denkproces toe te passen. Als u niet genoeg informatie krijgt, zal uw vermogen om een definitieve beslissing te nemen scheefgetrokken zijn. Onthoud dat kritisch denken u moet helpen de objectief beste conclusie te trekken. U gaat niet op uw gevoel af - u doet onderzoek om de beste optie te vinden.

3. Relevantie van de gegevens bepalen

Net zoals het belangrijk is om een verscheidenheid aan informatie te verzamelen, is het ook belangrijk om te bepalen hoe relevant de verschillende informatiebronnen zijn. Het feit dat er gegevens zijn betekent immers nog niet dat ze relevant zijn. 

Zodra u alle informatie verzameld hebt, moet u door de ruis heen ziften en nagaan welke informatie relevant is en welke niet. Door al deze informatie samen te vatten en de betekenis ervan vast te stellen, kunt u verschillende gegevensbronnen tegen elkaar afwegen en later in het proces van kritisch denken tot de beste conclusie komen. 

Om de relevantie van de gegevens te bepalen, moet u zich afvragen:

  • Hoe betrouwbaar is deze informatie? 

  • Hoe belangrijk is deze informatie? 

  • Is deze informatie verouderd? Is ze gespecialiseerd in een specifiek gebied? 

4. Stel vragen

Een van de nuttigste onderdelen van het proces van kritisch denken is onbevooroordeeld tot een beslissing komen. Om dat te doen, moet u een stap terug doen uit het proces en de veronderstellingen die u maakt in twijfel trekken. 

We hebben allemaal vooroordelen - en dat is niet noodzakelijk een slechte zaak. Onbewuste vooroordelen (ook wel cognitieve vooroordelen genoemd) dienen vaak als mentale snelkoppelingen om het oplossen van problemen te vereenvoudigen en het nemen van beslissingen te vergemakkelijken. Maar zelfs als vooroordelen niet per se slecht zijn, moet u zich er bewust van zijn om ze opzij te kunnen zetten als dat nodig is. 

Alvorens tot een oplossing te komen, moet u zich afvragen:

  • Maak ik enige veronderstellingen over deze informatie? 

  • Zijn er bijkomende variabelen waarmee ik geen rekening heb gehouden? 

  • Heb ik de informatie vanuit elk perspectief geëvalueerd? 

  • Zijn er standpunten die ik gemist heb? 

Lees: 19 onbewuste vooroordelen om te overwinnen en inclusiviteit te helpen bevorderen

5. Bepaal de beste oplossing

Tenslotte bent u klaar om tot een conclusie te komen. Om de beste oplossing te vinden, legt u verbanden tussen oorzaken en gevolgen. Gebruik de feiten die u verzameld hebt om de meest objectieve conclusie te evalueren. 

Bedenk dat er meer dan één oplossing kan zijn. Vaak zijn de problemen waarmee u geconfronteerd wordt complex en ingewikkeld. Het proces van kritisch denken leidt niet noodzakelijk tot een kant-en-klare oplossing - in plaats daarvan helpt het u de verschillende variabelen te begrijpen, zodat u een weloverwogen beslissing kunt nemen. 

6. Presenteer uw oplossing

Communicatie is een sleutelvaardigheid voor kritische denkers. Het is niet genoeg om zelf na te denken - u moet uw conclusie ook delen met de andere betrokkenen bij het project. Als er meerdere oplossingen zijn, stel ze dan allemaal voor. Er kan een geval zijn waarin u één oplossing implementeert, en dan test of die werkt voordat u een andere oplossing implementeert. 

7. Analyseer uw beslissing

Het kritisch denkproces in zeven stappen levert een resultaat op - en u moet die oplossing dan in praktijk brengen. Nadat u uw beslissing hebt uitgevoerd, evalueert u of ze al dan niet doeltreffend was. Heeft het het oorspronkelijke probleem opgelost? Welke lessen - positieve of negatieve - kunt u uit deze ervaring trekken om uw kritisch denken de volgende keer te verbeteren? 

Afhankelijk van de manier waarop uw team informatie deelt, kunt u overwegen de geleerde lessen te documenteren in een centrale bron van waarheid. Op die manier kunnen teamleden die in de toekomst soortgelijke of verwante beslissingen nemen, begrijpen waarom u de beslissing nam die u nam en wat het resultaat was. 

Rapporteer met Asana over teams en projecten

Voorbeeld van kritisch denken op de werkplaats

Stel u voor dat u in user experience design (UX) werkt. Uw team houdt zich bezig met prijsstelling en verpakking en zorgt ervoor dat de klanten een duidelijk inzicht hebben in de verschillende diensten die uw bedrijf aanbiedt. Hier leest u hoe u het kritisch denkproces op de werkplaats in zeven stappen kunt toepassen: 

Begin met het probleem te identificeren

Uw huidige prijzenpagina doet het niet zo goed als u zou willen. U hebt van klanten gehoord dat uw diensten niet duidelijk zijn, en dat de pagina geen antwoord geeft op de vragen die ze hebben. Deze pagina is heel belangrijk voor uw bedrijf, want het is de plaats waar uw klanten zich registreren voor uw dienst. U en uw team hebben een paar theorieën over waarom uw huidige pagina niet goed presteert, maar u besluit het kritisch denkproces toe te passen om ervoor te zorgen dat u tot de beste beslissing voor de pagina komt. 

Verzamel informatie over hoe het probleem begonnen is

Een deel van de identificatie van het probleem bestaat erin te begrijpen hoe het probleem begonnen is. De prijs- en verpakkingspagina is belangrijk. Uw team heeft zeker goed nagedacht over het ontwerp van die pagina. Voordat u begint te onderzoeken hoe u de pagina kunt verbeteren, moet u zich afvragen: 

  • Waarom hebt u de prijzenpagina zo ontworpen? 

  • Welke belanghebbenden moeten bij het besluitvormingsproces worden betrokken? 

  • Waar blijven gebruikers op de pagina steken?

  • Zijn er functies die momenteel werken?

Vervolgens onderzoekt u

Naast het begrijpen van de geschiedenis van de prijs- en verpakkingspagina, is het belangrijk te begrijpen wat goed werkt. Een deel van dit onderzoek houdt in dat u bekijkt hoe de prijzenpagina's van uw concurrenten eruit zien. 

Vraag uzelf af: 

  • Hoe hebben onze concurrenten hun prijzenpagina's opgezet?

  • Zijn er beste praktijken voor een prijzenpagina? 

  • Welke invloed hebben kleur, positionering en animatie op de navigatie? 

  • Zijn er standaard pagina-indelingen die klanten verwachten te zien? 

Informatie organiseren en analyseren

U hebt alle informatie verzameld die u nodig hebt - nu moet u die nog organiseren en analyseren. Welke tendensen, als die er al zijn, merkt u op? Is er bijzonder relevante of belangrijke informatie waarmee u rekening moet houden? 

Stel open vragen om vooroordelen te verminderen

In het geval van kritisch denken is het belangrijk vooroordelen zoveel mogelijk aan te pakken en opzij te zetten. Vraag uzelf af: 

  • Welke veronderstellingen maak ik? 

  • Is er iets dat ik over het hoofd zie? 

  • Heb ik contact gelegd met de juiste belanghebbenden? 

  • Zijn er nog andere gezichtspunten die ik in overweging moet nemen? 

Bepaal de beste oplossing voor uw team

U hebt nu alle informatie die u nodig hebt om de beste prijzenpagina te ontwerpen. Afhankelijk van de complexiteit van het ontwerp, wilt u misschien een paar opties ontwerpen om aan een kleine groep klanten voor te leggen, of A/B-testen op de live website.

Presenteer uw oplossing aan de belanghebbenden

Kritisch denken kan u helpen in elk element van uw leven, maar op de werkplaats moet u ook de belangrijkste belanghebbenden bij het project betrekken. Belanghebbenden helpen u de volgende stappen te bepalen, zoals of u de pagina eerst gaat A/B-testen. Afhankelijk van de complexiteit van het probleem kunt u overwegen een vergadering te beleggen of een statusrapport te delen om iedereen op één lijn te krijgen. 

Analyseer de resultaten

Geen enkel proces is compleet zonder de resultaten te evalueren. Als de nieuwe pagina al een tijdje live is, evalueer dan of deze het beter deed dan de vorige pagina. Wat werkte? Wat niet? Dit helpt u ook om later betere kritische beslissingen te nemen.

Kritisch succesvol 

Kritisch denken vergt tijd om op te bouwen, maar met inspanning en geduld kunt u een onbevooroordeelde, analytische geest op elke situatie toepassen. Kritisch denken is een van de vele soft vaardigheden die van u een effectief teamlid, manager en werknemer maken. Als u uw vaardigheden verder wilt aanscherpen, lees dan ons artikel over de 25 projectbeheervaardigheden die u nodig hebt om te slagen.

Gerelateerde bronnen

Artikel

110+ beste vragen om het ijs te breken voor teambuilding